- W tej książce opisuję każdy przypadek, w którym płaciłem za seks aż do końca 2003 roku oraz każdą prostytutkę, z którą miałem wtedy do czynienia - tą krótką notką Chester Brown zachęca, by sięgnąć po jego komiks „Na własny koszt”. Niezła zachęta!

Od razu jednak uprzedzam. Nie jest to okraszona realistycznymi kadrami książka wręcz ociekająca seksem. To graficzny minimalizm. Jak zauważa we wstępnie Robert Crumb, autor „przez całą książkę nie zmienia wyrazu twarzy. Usta ma proste jak drut, nie odsłania zębów, nie uśmiecha się ani nie wykrzywia.” Trudno o lepszy opis stylistyki, jaką przyjął Chester Brown. Postaci rzeczywiście wyglądają tak, jakby niczego nie czuły. Kadry natomiast są trochę jak z komiksów gazetowych drukowanych za oceanem. Jest na nich tylko to, co potrzeba. Nie są „przegadane”, nie są „zaśmiecone” szczegółami.

Zabieg ten pozwala skupić się na treści. A wszystko zaczyna się w czerwcu 1996 roku, kiedy Chester słyszy od swoje kobiety Sook-Yin, że czuje coś do innego faceta. Chester przyjmuje to ze spokojem. Pyta tylko, czy ma się wyprowadzić? Słyszy, że może zostać nawet wtedy, gdy on wprowadza się do niej. Wie jednak już, że nie chce się wiązać z kolejną kobietą. „Chcę uprawiać seks, ale nie chcę mieć dziewczyny” - mówi do kumpli. Rozwiązaniem jest odwiedzanie burdeli. Spotykanie się z kolejnymi prostytutkami: Carlą, Angeliną, Anne, Amandą, Susan, Gwendolyn... Na jednej z plansz widzimy Chestera siedzącego z kalkulatorem w ręku. Wyliczenie jest proste: seks raz na dwa tygodnie oznacza 26 spotkań w roku. Przemnażając to przez 160 dolarów daje 4160 dolarów rocznie. Przy wizytach u prostytutek raz na trzy tygodnie - 2720 dolców. „Związek z Sook-Yin kosztował mnie pewnie tyle samo, a w ostatnim roku nie zbliżyliśmy się nawet do siedemnastu razy.”

Z czasem Chester zaczyna wybierać, zaczyna wybrzydzać. Spotkania z Anne np. uzupełniają rozmowy choćby o tym, cż ona robi w czasie, gdy nie ma klientów. Z którąś z kobiet rozmawia, dlaczego zdecydowała się na taką, a nie inną pracę. W odpowiedzi słyszy: Seks to mniej roboty, a więcej pieniędzy. Do innej wręcz zaczyna coś czuć! Ale są też takie, które potrafi zjechać w myślach (np. nie było laski, nie będzie napiwku). Wie też, która chce, by skończył ją pieprzyć jak najszybciej, albo też w ogóle nie chce, by doszło do stosunku. Z „amanta płatnych usług zamienia się w konesera”.

Myli się jednak ten, kto sądzi, że to komiks wyłącznie o pieprzeniu (no bo sceny – a i owszem – są). „Na własny koszt” porusza kilka istotnych tematów. Brown stawia kilka zasadniczych pytań. Czy prostytucja powinna być legalna? Dlaczego młode kobiety tak zarabiają na życie? Czy to nie wyzysk? Czy warto wspierać system utrzymujący alfonsa? Albo wreszcie czy ktoś, kto płaci za seks nie jest przestępcą?

Czasami pyta w myślach, czasami próbuje ciągnąć wątek w rozmowach z kumplami. Kilkoma innymi pytaniami prowokuje czytelnika. Czy związki są przereklamowane, a monogamia jest szkodliwa? Czy facet, który nie ma dziewczyny jest frajerem? Na nie proszę odpowiedzieć samemu.