ISZTAR W ŚWIECIE POSTAPO

Od kiedy tylko zobaczyłem zapowiedź tego komiksu, wiedziałem, że będę chciał go przeczytać. Nie zainteresowała mnie ani tematyka, bo nie przepadam za przenoszeniem mitów na komiksowy grunt (temat jest już bowiem tak ograny, że szkoda na niego słów), ani nazwisko Olgi Tokarczuk, mimo jej statusu, nie zrobiło na mnie wielkiego wrażenia, a i z twórczością Daniela Chmielewskiego nie miałem w życiu zbyt wiele do czynienia. Coś jednak było w tych przykładowych planszach, co przyciągało mnie do "Ja, Nina Szubur". Ten klimat i zapowiedź czegoś ambitnego. I chociaż nie do końca całość wyszła tak, jak bym tego oczekiwał, album okazał się naprawdę udanym dziełem, absolutnie wartym poznania.

Niedaleka przyszłość. Apokaliptyczne wojny strawiły świat, ostatnim przyczółkiem ludzkości jest miasto Uruk – trzypoziomowe, samowystarczalne, zbudowane na środku pustyni. To tu żyją niedobitki naszej rasy i sztucznie wyhodowane osobniki mające im służyć. Tu także mieszka Inanna, córka jednego z Ojców Założycieli i kobieta pełna tajemnic. Pewnego dnia, po powrocie spoza granic Uruk, ze świata oficjalnie nieistniejącego, oznajmia swojej ukochanej Ninie Szubur, że muszą zejść z ważnym zadaniem do M3 – najniżej położonej kondygnacji, gdzie gnieździ się wszystko, co w mieście najgorsze. Czeka tam na nie siostra Inanny i niebezpieczeństwa. Inanna nie wraca, Nina chce ją ratować, ale jej dążenia do ocalenia ukochanej ukażą jej jak mało wiedziała o otaczającym ją świecie i ludziach…

Jako że jestem dość dużym ignorantem, jeżeli chodzi o współczesną polską literaturę, "Ja, Nina" to mój pierwszy kontakt z twórczością Olgi Tokarczuk. Trudno mi więc ocenić jak wiele jej samej jest w tej powieści graficznej, bo w końcu scenariusz także napisał Chmielewski, tak samo jak trudno jest mi stwierdzić, czy sięgnę w niedalekiej przyszłości po jej książki. Ale cieszę się, że dane mi było przeczytać niniejszy album. Choćby dla jego klimatu i tych drobiazgów porozrzucanych w warstwie graficznej, które mówią nam o wiele więcej, niż sama fabuła.

Ale treść też jest tu ciekawa. Mit o Isztar, mezopotamskiej bogini uwięzionej w krainie zmarłych, przeniesiony zostaje w realia postapo. Trochę może zbyt dosłownie, w końcu imiona (Inanna) czy miejsca (Uruk) zostały zaimportowane do tej historii w oryginalnym brzmieniu. Gdy jednak przestać zwracać uwagę na takie elementy, cała historia staje się mniej oczywista, choć jednocześnie swą uniwersalność czerpie z sumeryjskiego mitu. Wszystko to oczywiście osadzone w popularnych współcześnie ramach postapokaliptycznego science fiction. Podobnych, będących obecnie na topie rzeczy jest w tym więcej - jednych to kupi, innych będzie pewnie mierziło, niemniej całość robi spore wrażenie i jest dziełem spójnym, ciekawym i mającym coś do powiedzenia.

Jeśli można do czegoś się przyczepić w tej pozycji, to do pewnych skrótów fabularnych, które widać w tekście, gdy z jednej strony tłumaczona bywa akcja ukazana już za pomocą ilustracji, a z drugiej opisy czasem się rwą. Na pewno jednak nie można czepiać się szaty graficznej. Rysunki są realistyczne, dość szczegółowe i nastrojowe. Oszczędny, stonowany kolor buduje tu ciekawy klimat, a duży format wydania pozwala się cieszyć oko rysunkami. Miłośnicy prozy Tokarczuk i współczesnych polskich komiksów będą z tego albumu zadowoleni.