NIE TYLKO DLA MIŁOŚNIKÓW HISTORII

W tym roku Polska obchodzi stulecie odzyskania niepodległości, ale z tym właśnie jubileuszem wiąże się jeszcze jeden wart wspomnienia, o którym łatwo zapomnieć. O czym mowa? Oczywiście o przypadających na przyszły rok setnych urodzinach komiksu polskiego, który powstał tuż po odrodzeniu się wolności w naszym kraju. Niniejsza antologia komiksowa w obliczu tego faktu nabiera zupełnie nowego znaczenia. To wszystko nie ma jednak to właściwie jedynie ciekawostka, liczy się bowiem tylko to czy „100 na 100” to dobry album i jak wypada jego wymiar edukacyjny. Na szczęście twórcom obie te rzeczy udały się całkiem nieźle.

Wojna i pokój. Zabory i niepodległość. Życie i śmierć. Trzydziestu twórców, siedemnaście historii ukazujących nam różne aspekty mrocznego czasu naszego narodu i budzącą się nadzieję, ziszczoną w końcu po wielu trudach i poświeceniach.

Nie jestem miłośnikiem historii, jeśli już to wolę ciekawostki, o których nie piszą szkolne podręczniki, niż typowe fakty, dlatego nie będę oszukiwał, że to dla treści sięgnąłem po ten album. Co mnie do niego przekonało? Oczywiście lista twórców, kilku mistrzów komiksu, kilka legend i parę współczesnych mniej lub bardziej gorących nazwisk, wspartych kilkoma debiutującymi w obrazkowej branży. A kogo tu właściwie mamy? Papcio Chmiel serwuje nam fragment swojego najnowszego albumu o Tytusie (poświęconego właśnie stuleciu niepodległości), Robert Zaręba, który dał nam kilka ciekawych komiksów historycznych z pomocą Artura Chochowskiego, wspinającego się tu na wyżyny swojego talentu, pokazuje opowieść o upadku zaborców. Pojawiają się też Zbigniew Kasprzak („Yans”), Maciej Parowski („Wiedźmin”), Maciej Jasiński („Miś Zbyś na tropie”), Witold Tkaczyk (założyciel Zin Zin Press), Tomasz Kołodziejczak (pisarz i człowiek u steru Klubu Świata Komiksu), Andrzej Łaski (komiksy o Jakubie Wędrowyczu), Andrzej Nowakowski („Noc sprawiedliwych pięści”) czy Bogusław Polch („Funky Koval”).

Powyższa lista, choć niepełna, robi wrażenie, prawda? Z wykonaniem czasem bywa różnie, bo np. u Polcha widać regres w stosunku do dawnych prac, ale ileż sentymentów budzi wiele z nich. Jednak abstrahując od tego typu uczuć, większość z siedemnastu komiksów tu zebranych jest udana i ciekawa. Czasem zdarza się autorom popaść w ton typowy dla lekcji historii, ale na szczęście twórcy prezentują nam krótkie, łatwe w odbiorze i ciekawe shorty. Nie ma tu łamania konwencji gatunkowej, nie ma eksperymentów – każda z historii (poza Tytusem) to rzecz stricte historyczna, poważna i często poruszająca trudne tematy. Bo wojna i walka o niepodległość to nie są lekkie rzeczy. Nie znajdziecie tu jednak treści niewłaściwych dla dzieci, więc nie musicie obawiać się przed daniem albumu swoim pociechom.

A dać warto, jeśli chcecie je w ciekawy i przystępny sposób nauczyć o wydarzeniach sprzed stu lat. A wszystko to dobrze, różnorodnie (choć zdarzają się prace słabsze – taki już jednak urok antologii) zilustrowane. Do tego dochodzi też całkiem spora dawka publicystki pisanej przez gigantów (pop)kultury, jak prof. Jerzy Bralczyk czy Jerzy Szyłak. I nie tylko tej historycznej, ale i komiksowej, w ujęciu zarówno bardziej prywatnym, jak i ogólnym. A na koniec zostaje bardzo dobre wydanie, które też nie jest przecież bez znaczenia.

Miłośnicy rodzimego komiksu powinni się zainteresować tym albumem, jest tego wart. Nawet jeśli nie lubicie historii, dzięki pracującym nad nim twórcom nie pożałujecie. Ja ze swej strony polecam i mam nadzieję, że nie zabraknie podobnych pozycji w nadchodzącym, jubileuszowym dla polskich opowieści graficznych, roku.

"100 na 100. Antologia komiksu na stulecie odzyskania niepodległości"! - to publikacja wspaniała i nietuzinkowa, a obok której nie przejdziesz obojętnie! Dlaczego tak uważam? Dowiesz się za momencik. Zapraszam do lektury recenzji.

"100 na 100. Antologia komiksu na stulecie odzyskania niepodległości" to naprawdę wyjątkowa komiksowa publikacja historyczna, a wydana przez Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Prace nad tym tytułem trwały ponad rok i od samego początku ekipę warszawskiego wydawcy wspierała grupa znamienitych komiksiarzy, a związanych z Conturem i z organizacją Międzynarodowego Festiwalu Komiksu i Gier. Przewodził im sam dyrektor Adam Radoń, który wsparty wieloma personami z naszego komiksowa, zebrał prawdziwą śmietankę kochająca „Sztukę Komiksu”. Na tegorocznym MFKiG odbyła się premiera niniejszej antologii, a będącej prezentacją możliwości najlepszych polskich rysowników i scenarzystów. W skład 232-stronicowego wydania weszło 17 nowel o tematyce związanej z wydarzeniami tuż przed odzyskaniem przez nasz piękny kraj niepodległości oraz kilkadziesiąt profesjonalnie napisanych tekstów naukowych na ten temat, ale także tekstów o samej historii komiksu, czy też wspominających o Festiwalu Komiksu Historycznego, a którego piszący te słowa jest pomysłodawcą. Malutka duma:).

Idąc za spisem treści - album ten składa się 17 (pierwszorzędnych) komiksowych nowelek. Rozpoczyna go jednoplanszówka samego arcymistrza Papcia Chmiela. A następna jest wyrazista i precyzyjna praca do scenariusza Michała Derlackiego i w oprawie weterana Marka Szyszki pt. „Pierwsza krew", która obrazuje wejście wojsk polskich do Kielc, ale także dramat bratobójczych walk.

Janusz Wyrzykowski (rys.) i Paweł Chmielewski (scen.) w opowieści „Paderewski w Białym Domu” ukazali w realistycznej historii, jak wyglądały zabiegi dyplomatyczne naszego wybitnego wirtuoza, a które doprowadziły do przekonania światowej opinii publicznej do optowania za narodem Polskim i jego niepodległością.

W kolejnej historyjce wykonanej w hiperrealistycznym stylu graficznym przez Artura Chochowskiego znakomity scenarzysta i wydawca Robert Zaręba opowiedział mocno i bardzo czytelnie o „Upadku zaborców”. Nie zabrakło także w tej antologii pracy samego Zbigniewa Kasprzaka, a do której scenopis stworzył Tomasz Kołodziejczak. „Pierwsza lekcja”, bo o tej nowelce mowa, to historia życiowa i mocno enigmatyczna. W całym tym zbiorku nie zabrakło także mistrza scenopisu Macieja Parowskiego, którego w opowieści „Jeszcze raz w Polsce” wsparł obdarzony charakterystycznym cartoonowym stylem sam Tomasz Niewiadomski. A takich mistrzowskich komiksów jest tu full i nie sposób ich wszystkich opisać, a tym bardziej po co mam Ci psuć radochę z lektury.

Aczkolwiek z ogromną przyjemnością z imienia i nazwiska wymienię kolejnych wybitnych twórców z tej pierwszorzędnej antologii, a są to: Berenika Kołomycka (rys.), Paweł Niewiadomy (scen.), Przemysław Kłosin (rys.), Grzegorz Niewiadomy, Paweł Niewiadomy (scen.), Jacek Michalski (rys.), Maciej Jasiński (scen.), Aleksandra Czubek-Spanowicz (rys.), Grzegorz Janusz (scen.), Krzysztof Budziejewski (rys.), Witold Tkaczyk (scen.), Katarzyna Babis, Andrzej Łaski (rys.), Andrzej O. Nowakowski (rys.), Bogusław Polch (rys.), Wojciech Bem (tusz), Jacek Przybylski (rys.), Daniel Gizicki (scen.), Paweł Zych (rys.), Bartosz Sztybor (scen.)! A nie dość tego owo komiksowe tomiszcze zostało wzbogacone o 8 artykułów publicystycznych autorstwa wybitnych historyków, pisarzy, językoznawców, badaczy, twórców i krytyków komiksu, a mianowicie Prof. Jerzego Kochanowskiego, a nawet językoznawcy Prof. Jerzego Bralczyka. Nie zabrakło także tekstu najlepszego w Polsce teoretyka "Sztuki Komiksu", a mianowicie Prof. Jerzego Szyłaka! Wśród zamieszczonych artykułów zwrócisz także uwagę na wspaniały tekst Adama Ruska, a opisujący wydarzenia związane z powstaniem we Lwowie pierwszego polskiego komiksu. Miłą lekturę odnajdziesz także w pracach Witolda Tkaczyka, Macieja Parowskiego, Prof. Janusza Morbitzera i Dr Wojciecha Birka.

Prawie na sam koniec warto napisać o samej edycji. Pozycja ta, wypisz i wymaluj formatem wydania przypomina opublikowaną w 2007 roku antologię z Muzeum Powstania Warszawskiego pt. „44”. To taka sama wielkość, przybliżona ilość stron, grzbiecik, ten sam styl złożenia (metody numeracji stron), taka sama gramatura okładki i papieru, a na której wydrukowane są cz-b i kolorowe prace. Nadmienić należy, iż dobór kursyw jest ciekawy i zróżnicowany. A owe czcionki pasują do danej opowieści, ale jeszcze oryginalne wklejki na okładkach z mapą rozbiorowej Polski tworzą taki intrygujący i zachęcający do lektury klimacik.

Podsumowując! Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne spisało się na medal! Bo wśród wielu komiksowych publikacji ukazujących się z okazji 100-lecia odzyskania przez Polskę niepodległości - wydali tytuł, który czyta się znakomicie i zachwyca pod każdym względem! Z tego powodu i z tej przyczyny tytuł ten powinien znaleźć się w Twojej i w Twojej, a w Twojej to koniecznie biblioteczce!

Zdecydowanie polecam!